Na Instiutu za onkologiju Vojvodine, 6 i 7 aprila održan međunarodni simpozijum o karcinomu štitaste žlezde.
Naučni komitet
Prof Stanley Goldsmith, MD, ScD (Hon), DMed (Hon)
Professor Emeritus in Radiology,
Professor ofMedicine, Weill Cornell Medicine, New York City, USA
Dr Katarina Nikoletic, MD, PhD
Vestre Viken HF, Drammen Hospital, Nuclearmedicine Department, Drammen, NORWAY
Prof dr Ralph McCready, MD, PhD
Hon Consultant NuclearMedicine, Royal Sussex County Hospital Brighton, Brighton, UK
Prof Jean-Noel Talbot, MD, PhD
French National Institute for Radioactivity, Saclay, FRANCE
Prof Vladimir Obradovic, MD, PhD
Head of Board of Directors, Clinical Centre of Serbia, Belgrade, SERBIA
Organizacioni komitet
Prof Jasna Mihailovic, MD, PhD
Department of NuclearMedicine, Faculty ofMedicine, Novi Sad,
Oncology Institute of Vojvodina, Sremska Kamenica, SERBIA
Assoc Prof Natasa Prvulovic-Bunovic, MD, PhD
Department of NuclearMedicine, Faculty ofMedicine, Novi Sad,
Oncology Institute of Vojvodina, Sremska Kamenica, SERBIA
Dr Jelena Roganovic, MD
Oncology Institute of Vojvodina, Sremska Kamenica, SERBIA
Marko Vasiljevic, Chief Technologist
Oncology Institute of Vojvodina, Sremska Kamenica, SERBIA
U okviru kongresa je dodeljena i nagrada “Ljubomir Stefanovic” za najbolje poglavlje u stranoj monografiji u 2022 godini . Ona je osnovana u čast osnivača centra za nuklearnu medicinu u Institutu za onkologiju Vojvodine prof Ljubimira Stefanovića
Zaključci skupa
U savremenom menadžmentu karcinoma štitaste žlezde važnu ulogu ima patološka klasifikacija tiroidnih karcinoma na osnovu koje sepostavlja definitivna dijagnoza tumora pTNM klasifikacija koja se postavlja na osnovu patohistološke analize, kao i određivanje stadijuma bolesti. Do sada je bilo nekoliko revizija NjHO patološke klasifikacije tumora, a najnovija je iz 2022 godine. Koja je prikazana i detaljno obja[njena na simpozijumu. Važnu ulogu imaju i genetske analize koje se rade u tiroidnom karcinomu i to u medularnom karcinomu. Savremeni pristup lečenja DTK se psrovodi uz obavezno odreživanje genetskih analiza pacijenata obolelih od medularnog karcinoma i otkrivanja postojanja familijarnog karcinoma. Pristup hirurškog lečenja papilarnih karcinoma i mikrokarcinoma papilarnih tiroidnih neoplami je promenjen u odnosu na ranije godine, pa se sada u niskorizičnih bolesnika može uraditi samo lobektomija bez obavezne totalne tireoidektomije. U medularnom karcinomu hirurško zbrinjavanje pacijenata zavisi od nalaza sentinelne biopsije limfnih čvorova stražara i ovo se radi u Institutu za onkologiju Vojvodine. Tokom godina je promenjen i terapijski pristup u pacijenata sa diferenciranim tiroidnim karcinomima. Radioaktivni jod J-131 ima važnu ulogu u ovom lečenju jer služi za ablaciju postoperativnih tiroidih ostataka i na taj način sprečavanja metastatske bolesti koja se može razviti u period praćenja pacijenata. Ova vrsta lečenja se vise ne sprovodi u svim pacijenata sa DTK, nego samo u određenim kategorijama-rizičnim grupama DTK bolesnika. Najnoviji stavovi sugeriraju da se jod više ne aplikuje pacijentima koji su u grupi niskog rizika za rekurentnu bolest. Na osnovu preporuka Evropske asocijacije nuklearne medicine, Američkog udruženja nuklearne medicine, Britanske tiroidne asocijacije i Evropske tiroidne asocijacije date su smernice u lečenju DTK pacijenata prema grupama rizika. Britanski vodič za lečenje DTK daje preporuke da se radiojodna ablacija sprovodi samo u bolesnika sa tumorom promera većim od 1cm. Nacionalni vodič za Srbije lečenje DTK pacijenata iz 2013. godine takođe je dao svoje preporuke za lečenje ovih pacijenata. U Institutu za onkologiju Vojvodine u Sremskoj Kamenici radiojodna terapija se aplikuje bolesnicima od 1971 godine, a Terapijski blok je izgrađen 1990. Godine. Od 1971 do kraja 2022. Godine aplikovano je u ovoj ustanovi 3279 terapija radiojodom. Ova ustanova je do kraja 2006. Godine bila jedina u Srbiji (Srbiji i Crnoj Gori-Jugoslaviji) u kojoj su se lečili DTK bolesnici. Kasnije od 2007. Godine su izgrađeni i drugi centri pa sada u Srbiji ukupno ima 7 centara za lečenje DTK bolesnika. Pacijenti sa DTK koji su u toku bolesti postali refrakterni na radioaktivni jod, ne mogu se vise lečiti na ovaj način nego terapijske mogućnosti za ove pacijente uključuju primenu somatostatinskih analoga (PRRT terapija), lečenje sa inhibitorima tiroidne kinaze (TKI) ili zračnu terapiju. Detekcija recidiva u DTK je moguća na osnovu nekoliko dijagnostičkih modaliteta. Ultrasonografija je najpristupačnija metoda i veoma senzitivna za detekciju metastaza u regionalnim limfnim čvorovima vrata, a ostale radiološke dijagnostičke metode za detekciju recidiva u limfonodusima su CT, MR imidžing. U pacijenata sa DTK, vodeću ulogu u vizualizaciji tumora imaju svakako radiojodne scintigrafije. Od standardnih morfoloških dijagnostičkih modaliteta od kojih u prvom redu dolazi ultrazvučna karakterizacija limfnih čvorova vrata, kao i primena novih hibridnih sistema-SPECT/CT i F-18 FDG-PET/CT. Takođe, postoji nekoliko novih radiotrasera u dijagnostici recidiva u bolesnika sa tiroidnim karcinomom. U dijagnostici medularnih karcinoma važnu ulogu ima nuklearna medicina sa svojim standardnim dijagnostičkim metodama kao i primena metaboličkog imidžinga sa PET/CT dijagnostikom. U ovih bolesnika nakon inicijalnog hirurškog le sa rastućim kalcitoninom i negativnim konvencionalnim imidžingom se primenjuje F-18 DOPA PET/CT. Ga-68 DOTA-peptidi mogu biti korisni u nekim slučajevima jer DTK I MTK mogu imati visoku ekspresiju somatostatinskih receptora 2-3-5. U pacijenata sa jod neavidnim metastazama, PET/CT sa Ga-68 DOTA-peptidima može pomoći u odabiru pacijenata za stejdžing bolesti ali prvenstveno bolesnika za terapiju sa somatostatinskim analozima (PRRT). Ga-68 PSMA PET/CT se uglavnom koristi u bolesnika sa tiroidnim karcinomom koji su pogodni za lečenje sa terapiju radioligandima (PRRT) primenom Lu-177 PSMA. U nekim centrima se za dozimetrijske studije primenjuje i J-124 PET/CT. Jedna od savremenih metoda u lečenju DTK bolesnika sa refrakternim i agresivnim karcinomom jeste ciljana terapija (targeted therapy). Lekovi koji se primenjuju za ovaj vid lečenja sadrže specifične osobine karcinomskih ćelija sa zadatkom da zaustave njihov rast i širenje. Danas se ova vrsta lečenja smatra kao rutinska prva linija lečenja u ovih bolesnika. Kliničke studije i trajali se primenjuju u centrima na zapadu u cilju dobijanja novih rezultata.
